4 lutego 2015r. uczennice biorące udział w ubiegłorocznym Konkursie na upamiętnienie Sprawiedliwych wśród Narodów Świata uczestniczyły wraz z opiekunami pracy konkursowej naszego LO E. Baczewską i B. Malinowskim w prezentacji prac finalistów konkursu na projekt upamiętnienia Polaków ratujących Żydów w czasie niemieckiej okupacji zatytułowany „Ratującym-Ocaleni”.
Elżbieta Baczewska
Na stronie http://www.sprawiedliwi.org.pl/pl/cms/archiwum-aktualnosci/1122,prace-finalistow-konkursu-na-upamietnienie-sprawiedliwych-pokazane-w-muzeum-polin/ napisano:
Konstanty Gebert, członek Fundacji Pamięć i Przyszłość, będącej organizatorem konkursu na upamiętnienie Polaków ratujących Żydów w pobliżu Muzeum POLIN, na wernisażu wystawy prac podkreślał: „Sprawiedliwi uratowali sens życia w świecie, który wybudował krematoria, dlatego należy im się bezgraniczna wdzięczność”. Inicjatorem i fundatorem upamiętnienia jest uratowany z Zagłady Zygmunt Rolat, który w ten sposób chce podziękować Polakom ratującym Żydów podczas okupacji.
Po wernisażu pokazany został film „Ratującym-Ocaleni” autorstwa Gabrieli von Seltmann, pokazujący wybrane historie polskich Sprawiedliwych, opowiedziane przez nich samych. *
Po filmie odbyła się debata z udziałem pomysłodawcy upamiętnienia Sprawiedliwych przy Muzeum POLIN Zygmunta Rolata, Sprawiedliwego Witolda Lisowskiego, Konstantego Geberta, Beaty Chomątowskiej reprezentującej stowarzyszenie Stacja Muranów oraz Michała Bilewicza.
* Warto dodać, że w filmie wypowiada się m.in. Wanda Kołomijska – Sprawiedliwa, która była bohaterką naszej pracy konkursowej, oraz płk.Witold Lisowski, Sprawiedliwy, częsty gość naszego LO.
Poniższe informacje pochodzą ze strony http://www.raff.org.pl/
Konkurs na koncepcję Upamiętnienia Polaków ratujących Żydów w czasie okupacji niemieckiej.
fazy konkursu, wybór pięciu prac finałowych.
Finaliści
ANDRZEJ BULANDA, JADWIGA GRAJCZYK
Wybór lokalizacji pomnika i jego przesłanie mają w sposób uniwersalny opowiadać historię ratowania polskich żydów podczas II wojny światowej. Elementami kompozycji pomnikowej są: drzwi, Ogród Nadziei, Droga Sprawiedliwych, aleja Ireny Sendelerowej, Ławeczka Karskiego, Tablica żegoty, Trasa Zagłady żydów, pomnik Bohaterów, Drzewo życia. Patronami ideowymi Upamiętnienia są Jan Karski i Irena Sendlerowa, którzy uosabiają postawy Polaków ratujących żydów. Założony w projekcie gest otwarcia drzwi ma skłonić do refleksji nad przeżyciami Ratujących i szukających ocalenia, a także do refleksji nad kondycją człowieka w czasie zagrożenia.
GRZEGORZ DUTKA, SZYMON WRÓBLEWSKI
Głównym założeniem tego projektu Upamiętnienia jest nowe ukształtowanie części terenu, łagodne podniesienie jego zewnętrznej powłoki przy jednoczesnym obniżeniu jego centralnej części, w której zostaną uformowane tarasy. Powstała w ten sposób przestrzeń ma być rodzajem enklawy-ogrodu, miejscem odpoczynku w mieście. Ważnym element projektu jest ściana zawierająca zapis historii Sprawiedliwych.
Realizacja koncepcji wymaga znacznego przekształcenia krajobrazu. Jednocześnie ta forma upamiętnienia nie ogranicza możliwości korzystania z parku, tworzy wręcz przestrzeń dla nowych aktywności.
EDUARD FREUDMANN, GABU HEINDL
Pomnik: Las
Projekt zakłada zasadzenie lasu-pomnika, który będzie symbolizował nieznaną liczbę uratowanych Żydów. Osikowa monokultura, składająca się z około 10 tysięcy drzew, miałaby powstać w wyniku działania wspólnotowego, z udziałem okolicznych mieszkańców. Nadanie nazwy pomnikowi również miałoby wyniknąć w trakcie jego tworzenia. W lesie, będącym miejską przestrzenią rekreacyjną, powstaną dwie polany, przypominające kształtem pomniki Bojowników Getta Warszawskiego stojące przed wejściem do Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Większa z nich będzie służyła jako przestrzeń różnorodnych wydarzeń publicznych.
STUDIO PEZ PEDRO PENA JURADO, DANIEL ZARHY
Koncepcja zakłada stworzenie pomnika w formie wykopaliska archeologicznego. Jej twórcy chcą odnaleźć i wydobyć pozostałości domów, w których uciekinierzy znajdowali schronienie i które potwierdzałyby odwagę Polaków ryzykujących własne życie dla innych. Pomnik-wykopalisko odkrywałby ślady typowego budynku mieszkalnego, które niegdyś istniały na Muranowie. Odkryte ceglane ściany stałyby się elementami krajobrazowymi, a wnętrza mieszkań – przestrzeniami upamiętniającymi, kontemplacyjnymi i miejscem spotkań. Mieszkańcy mieliby możliwość uczestnictwa w samym procesie „wydobywania” śladów, prowadzącym do wybudowania pomnika.
MATEUSZ TAŃSKI
Twórcy pomnika zadają sobie pytanie o to, jakimi wartościami kierowali się ludzie pomagający Żydom w obliczu śmierci własnej i swoich podopiecznych. Jedni – wiarą w Boga i miłością bliźniego, dla innych istotna była zasada tolerancji i poszanowania praw jednostki.
Wszyscy Sprawiedliwi w chwili najwyższej próby otworzyli się na drugiego człowieka. Założeniem projektu pomnika jest upamiętnienie tych szczególnych relacji między Ratującymi i Ocalonymi.
Wedle koncepcji pomnik ma symbolicznie otwierać się na budynek Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN i zostanie zlokalizowany w sąsiedztwie alei drzew, w południowym narożniku parku, w oddaleniu od głównych ciągów komunikacyjnych. Ma być łagodny w wyrazie, tak jak skromni i nieszukający poklasku pozostali sami Sprawiedliwi.
KATALOG WYSTAWY ZNAJDUJE SIĘ W BIBLIOTECE SZKOLNEJ LO
z Fundator Zygmunt Rolat głosem
– ur. w 1930 roku w Częstochowie. Podczas wojny przebywał w getcie częstochowskim, tam stracił jedynego brata oraz rodziców. Jego brat był najmłodszym z grupy sześciu żydowskich partyzantów, rozstrzelanych przez Niemców, jego ojciec walczył i zginął w powstaniu w obozie śmierci w Treblince, jego matka zginęła w obozie. Rolat był deportowany z getta do pracy w obozie Hasag w miejscowości Pelcery. Zaraz po wojnie wyjechał do USA, skończył studia z zakresu stosunków międzynarodowych, i zajął się rozwijaniem firmy finansowej, specjalizującej się w exporcie. Od lat 60-tych przyjeżdża do Polski i żywo angażuje się w przywracanie pamięci o Żydach częstochowskich. Jest przewodniczącym amerykańskiego komitetu wsparcia budowy Muzeum Historii Żydów Polskich i ważnym darczyńcą na ten cel. Aktywnie zaangażowany we wspieranie instytucji i wydarzeń w Polsce. Działania filantropijne i społeczne prowadzi również w USA, gdzie jest m.in. członkiem Rady Doradczej Fundacji Kościuszkowskiej – najważniejszej naukowo-kulturalnej organizacji polonijnej w USA. Honorowy Obywatel Miasta Częstochowa. roku.